مقدمه
بازار دوربین دست دوم حتی از بازار لنز های کارکرده وسیعتر است تکنولوژی باعث به وجود آمدن مدل های متفاوت از برند های مختلف شده که باعث میشه خیلی از دوربین های سالم به دلیل تغییر دوربین، عدم کارایی، خرید دوربین جدید و بعضی اوقات بدلیل شرایط مالی در بازار به عنوان دوربین دست دوم بفروش برسد.پیدا کردن یک دوربین دست دوم میتواند هزینه های شما را برای عکاسی به مقدار زیادی کاهش دهد چرا که میتونید با پول یک دوربین نو آماتوری، یک دوربین میانه دست دوم بخرید اما از طرفی بدلیل حساس بودن قطعات الکترونیکی و امکان افتادن و مشکلات مکانیکی عین شاتر، ممکن است دوربین دست دومی که برای خریدن انتخاب کردید گزینه مناسبی نباشد.
در این راهنما تمام نکات را برای خرید دوربین دست دوم به شما آموزش میدم که بتونید یک دوربین سالم و مناسب نیاز هاتون انتخاب کنید.
قبل از هرچیز نوشته راهنمای خرید لنز دست دوم را بخونید تا بدونید اگر دوربین با لنز میخرید چجور لنز را از منظر اپتیکی بررسی کنید.
دوربین دست دوم مورد نیازتو انتخاب کن
قبل از اینکه از طریق پلتفرم ها به دنبال دوربین دست دو باشید ببینید برای چه هدفی به دوربین نیاز دارید، و چه مقدار بودجه برای این نیاز میتونید صرف کنید. اگر هدفتون بیشتر عکاسیست سراغ برندی مثل نیکون رفتن میتونه بسیار مناسب باشه براتون، اگر هدفتون ویدئوست احتمالا دوربین های سونی و پاناسونیک بیشتر بکار شما بیاند.اگر هدف شما ساخت تیزر های اینستاگرامیست دوربین هایی بی آینه پاناسونیک یا حتی دوربین های اکشن شرکت DJI میتونند نیاز های شما را رفع کنند اگر هدف ساخت فیلم کوتاه دارید احتمالا بهتر است بدنبال تکنولوژی سونی بروید.

نکته مهم دیگری که در حین خرید دوربین اهمیت دارد این است که به لنز هاتون نگاه کنید اگر لنز های شما بیشتر برای کنون هستند بهتره که از اول بدنبال دوربین های کنون بروید چرا که در نهایت دوربین شما از رده خارج خواهد شد و لنز های شما باقی میمانند.
لنز مانت Ef مزیت دوربین های کنون
در بازار ایران میزان لنز های کنون مانت EF به مراتب گسترده تر از سایر برند ها و لنز ها هستند و خرید دوربین کنون این انتخاب را به شما می دهد که بتوانید در آینده لنزط های مختلف کنون را به کیف دوربین خود با قیمت مناسب اضافه کنید در حالی که دوربین های دیگر چنین حجم لنزی در بازار ایران ندارند و شما را محدود به بعضا خرید لنز دست اول آن هم در صورت گیر آمدن می کند.
در صورت نداشتن لنز
اگر لنز ندارید , میخواید اولین دوربین خودتون رو انتخاب کنید باید حتما یک هدف تعیین کنید در صورتی که قصد دارید دوربین را به حیات وحش، کوه و در جاهایی که امکان خیس شدن و افتادن وجود دارد ببرید بهتر است به فکر دوربین های آلیاژ منیزیم ضخیم یا تقویت شده با آلیاژ منیزیم و مقاوم در برابر باران و افتادن باشید چرا که دوربین های ارزانتر با بدنه پلی کربنات یا ترکیب فلز و پلاستیک می توانند خیلی راحت در افتادن آسیب ببینند و سرمایه شما را از بین ببرند.
در صورتی که میبینید چندان قصد عکاسی در محیط های سخت ندارید می تونید به سراغ دوربین های ارزانتر بروید در اینجا به این نکته توجه کنید که دوربین بدون لنز مثل ماشین بدون چرخ میمونه و فایده ای براتون نداره و هزینه لنز وابسته به کیفیت شیشه، و اندازه سنسور میتونه قیمت های بالایی داشته باشه، اگر دوربین سری R کنون را برای خریدن انتخاب کردید باید بدونید که احتمالا هزینه لنز زیادی برای شما خواهد انداخت چرا که کنون همچنان مجوز ساخت لنز به شرکت های جانبی مثل تامرون یا سیگما برای این سری مانت خود را نداده است و حتی اگر بخواهید از لنز های EF استفاده کنید نیازمند مانت هستید که میتونه تا 150 دلار فقط هزینه مانت برای شما بذاره.
به عنوان یک قاعده کلی دوربین با سنسور فول فریم هزینه لنز بالاتری دارد و اگر از ابتدا میبینید که قصد برای سرمایه گذاری زیاد در دوربین ندارید بهتر است از ابتدا به سارغ دوربین های فول فریم نروید.
نیکون یا کنون یا پاناسونیک یا سونی
در بالا اشاره کردم که اگر عکاسی هدف اصلی شماست سرمایه گذاری روی نیکون و کنون بهتر از دوربین های دیگست تجربه شخصی من نشان داده که دوربین های کنون ماندگاری بالاتری نسبت به نیکون دارند و مسائل مکانیکی کمتری را تجربه می کنند.
در صورتی که تمرکز اصلی شما ویدئوست و اگر به اخرین تکنولوژی های ثبات تصویر و کیفیت بالای ضبط تصویر نیاز دارید پاناسونیک دوربین خوبی برای شماست هرچند که دوربین های سونی را احتمالا راحتتر بتونید در طول زمان بفروشید.

برند های دیگر دوربین مثل فوجی نیز هستند که بسیار دوربین های با کیفیتی برای عکاسی تولید میکنند اما به دلیل کم بودن بازار لنز در ایران من خرید آن ها را توصیه نمی کنم.
بعد از اینکه هدفتون رو از خرید دوربین انتخاب کردید میتونیم به سراغ بررسی دوربین دست دوم بریم.
قبل از دیدن فروشنده، تحقیقات کنید
حتما به توضیحاتی که فروشنده گذاشته دقت کنید، فروشنده ای که با جزئیات کامل درباره میزان مصرف دوربین، مشکلات فیزیکی و ظاهری دوربین خود صحبت می کند و جوابگوی شماست به احتمال زیاد چیزی برای پنهان کردن ندارد و فردی که جوابگوی سوالات شما درباره تعداد عکس های گرفته شده از دوربین، زمین خوردن یا نخوردن آن و نحوه استفاده نیست احتمالا قصد دارد مشکلاتی را مخفی کند.
حتما قیمت نو و دستدوم دوربین را در آگهی یا وبسایت های دیگر چک کنید قیمت بیش از حد ارزان و غیر معقول می توان نشانه مشکلات در دوربین یا کلاهبرداری باشد به آگهی هایی که مدعی هستند که دوربین را بعد از واریز وجه برای شما ارسال می کنند توجه نکنید و آن ها را به عناون کلاهبرداری گزارش دهید.
برای دوربین با لنز قابل تعویض حتما از فروشنده بپرسید که تعداد شات دوربین چندتاست، دوربین های ارزان قیمت تر به طور میانگین میتوانند عمر مفید تا 100 هزار شات داشته باشند و دوربین های سطح بالا تر تا 150 هزار تا دویست هزار نیز میتوانند شات بزنند.

دوربین های میررولس به طور معمول عمر شاتر بسیار بالاتری نسبت به دوربین های DSLR دارند چرا که نبود آینه باعث می شود فشار کمتری روی مکانیزم شاتر وارد شده و شاتر مکانیکی را کمتر درگیر کند. اما به طور کلی دوربین با تعداد شات بالا باید ارزانتر به فروش برسد و شما به عنوان خریدار باید این را بدونی که احتمالا به تعویض شاتر نیاز پیدا می کنی.
یکی دیگه از سوالاتی که از فروشنده بپرسید اینه که بیشتر در چه محیطی دوربین را استفاده کرده ، دوربینی که در عکاسی کوهستان استفاده شده به احتمال بالا دچار ضربات فیزیکی نیز شده و دوربینی که روی ماشین زیاد نصب شده میتونه زیر گرمای خورشید دچار مشکلات الکترونیکی شده باشه.از طرف دیگر از فروشنده بپرسید که آیا از خورشید عکس گرفته یا خیر، چه که وقتی لنز نور خورشید را روی سنسور متمرکز می کند می تواند باعث سوختن پیکسل ها و آسیب حرارتی به فیلتر جلوی سنسور شود لیزر حتی از خورشید نیز خطرناک تر است، لیزر سبز، آبی یا حتی لیزر ضعیف در جشن و مهمانی می تواند سنسور را در چند میلی ثانیه بسوزاند و باعث خط افتادن بر پیکسل و سوخته شدن ردیف پیکسل ها شود.
به عکس ها توجه کنید
به عکس های دوربین که داخل آگهی گذاشته شده توجه کنید، در حالت ایده آل باید فروشنده عکس هایی از روبرو، پشت، مانیتور روشن دوربین، بالا و مانت فلش، پایین و مانت لنز گذاشته باشد تا بتوانید همه مشکلات و خط و خش های ظاهری دوربین را با دقت ببینید.
تست دوربین دست دوم
بعد از اینکه خریدار را دیدید در واریز وجه عجله نکنید، دوربین را در دست های خود بگیرید و مورد بررسی فیزیکی قرار بدید. اگر لنز متناسب با آن دوربین را دارید حتما با خود ببرید و آن را به جای لنز خریدار به آن متصل کنید. اول از همه پایین دوربین را چک کنید تا ببینید اثری از ضربه هست یا نه، کج بودن بدنه، یا سخت جا خوردن لنز، یا مشکل در محل اتصال فلش یا هات شو، می تواند نشانه ضربه روی آسفالت باشد، با پلاستیک بدنه توجه کنید اگر باز شده است می تواند نشانه استفاده نامسئولانه و قرار گرفتن بیش از حد زیر خورشید باشد که حتی در این صورت نیز می تواند سنسور دوربین را دچار مشکل کند.
همه دکمه ها را فشار بدید و همه دکمه های چرخشی را بچرخانید. باید کلیک ها نرم عمل کرده و کلیک ها در حالت مختلف ثابت قرار بگیرندو به صورت آنی پاسخ آن را باید روی مانیتور دوربین ببینید. اگر دکمه چرخشی در صورت چرخش آهسته یک حالت را می پرد و یا دکمه ای عملکردی از خود نشان نمی دهد نشانه مشکلات الکترونیکی دوربین است.
حتما محفظه باتری و مموری دوربین را باز کرده و تست کنید باتری را دربیارید و جا بزنید محفظه را دو سه بار باز و بسته کنید ببینید آیا به درستی بسته می شوند و آیا مموری راحت داخل دوربین قرار می گیرد یا خیر. محفظه مموری ناسالم می تواند خرج اضافه رو دست شما بگذارد.
به گوشه های مانیتور دوربین نگاه کنید و اگر دوربین تاچ است با تاچ آن کار کنید بعد از اطمینان از نبود پیکسل های سوخته به سراغ بررسی سنسور دوربین دست دوم میرویم.
بررسی سنسور دوربین
بعد از بررسی های ظاهری و فیزیکی به سراغ سنسور می رویم چرا که قلب دوربین شماست و بررسی آن بیشترین میزان دقت را می برد.
اگر خریدار اجازه داد لنز را جدا کرده و به سنسور نگاه کنید اگر دوربین DSLR باشد در ابتدا با آینه مواجه می شوید در این دوربین ها ابتدا به بخش تمیز کردن سنسور بروید و Manual Clean را بزنید در این حالت اینه کامل بالا رفته، شاتر باز می ماند و سنسور در دسترس قرار می گیرد یا در صورتی که خریدار اجازه اینکار را نداد می توانید دوربین را به راحتی روی حالت عکس برده و آن را بر مانیتور زنده بگذارید تا آینه کنار رفته و سنسور برای شما معلوم شود. در دوربین های میرورلس نیاز به اینکار نیست چرا که بعد برداشتن لنز سنسور در دید شماست نور ضعیفی را به صورت زاویه دار بتابنید کمی دوربین را به بالا کج کرده و به دنبال خط و خش بر روی دوربین یا علامت های غیر عادی باشید، کمی گرد و غبار بخصوص در دوربین های میرورلس عادیست و قابل تمیز کردن است اما لکه و خط خش مشکلی نیست که بشه به راحتی رد کرد.

اگر فروشنده به شما به هیچوجه اجازه بازدید سنسور را نداد میتوانید این را به عنوان یک نشانه برای مشکلات دوربین تلقی کنید و از خرید منصرف بشید. اما حواستون باشه به هیچوجه زیر نور خورشید سنسور دوربین را نگاه نکنید حتما زیر نور چراغ ال ای دی اینکار را کرده و به هیچوجه روی سنسور فوت نکنید و انگشتان خود را روی آن نکشید.درباره تمیز کردن سنسور دوربین برای شما در آینده خواهم نوشت.
بعد از بررسی سنسور، یک لنز روی دوربین قرار داده و دوربین را در حالت اولویت دیافراگم بذارید و با دیاف 16 یا 22 یک عکس از سطح روشن مثل دیوار سفید بگیرید.اگر با نشانه های تیز یا خطوط سخت مواجه شدید که در عکس ها تغییری نمی کنند نشان دهنده مشکل جدی سنسور دوربین است.
دیافراگم را روی 4 یا 5.6 قرار بدید و از یک جسمی که جزئیات زیادی دارد مثل کاور کتاب یا پارچه عکس بگیرید اگر در عکس های متعدد تغییر نگ هیا بی مورد یا نوار های رنگی دیدید سنسور دوربین مشکل دارد.
فوکوس اتوماتیک و ثبات تصویر
یک دوربین می تواند سالم به نظر برسد و تست سنسور را به درستی رد کند اما مشکل فوکوس اتوماتیک یا نورسنجی غلط می تواند در آینده برای شما مشکل ساز شود بخاطر همین باید اینها در هنگام خرید تست کنید.
برای تست فوکوس خودکار، یک سوژه را انتخاب کرده و از فوکوس تک نقطه استفاده کنید و با فشردن شاتر ببینید چقدر سریع و درست روی جسم فوکوس می کند.چند عکس بگیرید و با زوم کردن متوجه شید آیا فوکوس واقعا دقیق است و پشت سوژه را به اشتباه فوکوس نکرده است.
اگر دوربین فوکوس اتوماتیک مستمر دارید از خریدار بخواهید به سمت دوربین بیاید سپس با گرفتن چند عکس متوجه شید چقدر در حرکت خوب عمل کرده است.
برای تست نورسنجی، دوربین را در حالت نیمه اتوماتیک مثل اولویت دیافراگم بگذارید و به سمت چیزهای تاریک و روشن نشانه بروید. دوربین باید شاتر و ایزو را به صورت منطقی در تغییر تصویر تغییر دهد و تصاویر بیش از حد سیاه یا بیش از حد روشن به شما تحویل ندهد. البته ممکن است تنظیمات دوربین مشکل دار باشد که یک ریست کارخانه می تواند این ارور ها را از بین ببرد. اما در صورتی که نورسنجی دوربین به نظر شما منطقی نمی آید نشان دهنده ایراد در پردازنده دوربین می باشد.
اگر دوربین یا لنز تکنولوژی ثبات تصویر دارد سرعت شاتر را روی 1/10 ثانیه بگذارید و چند عکس با دوربین روی دست بگیرید و عکس هایی که ثبات تصویر روشن هستند را با آن هایی که خاموشند قیاس کنید در عکس هایی که ثبات تصویر روشن هستند شما باید وضوح تصویر بیشتری ببینید و اگر تفاوتی نیست ممکنه ثبات تصویر به درستی کار نکند.
پیشنهاد مطالعه: چرا آسمان در روز آبیست؟
مانیتور، نمایاب و منو ها
این بخش ها را با دقت چک کنید، مانیتور پشتی دوربین را از زوایای مختلف چک کنید روی آن نور بتابانید خاموش و و روشن ان را بررسی کنید و به دنبال پیکسل های سوخته بگردید در صورتی که مانیتور متحرک است آن را در موقعیت مختلف قرار بدید تا ببینید مکانیزم تغییر موقعیت به درستی عمل می کند یا خیر. حتما تاچ دوربین را با دقت بررسی کنید.
برای بررسی نمایاب بخصوص روی دوربین های DSLR ، عکس گرفته شده را داخل نمایاب ببینید و در دوربین های میرورلس ببینید آیا نمایاب لرزش یا تاخیر قابل توجه دارد یا خیر.
بین مانیتور و نمایاب هی تغییر حالت بدید تا ببنید آیا دوربین به خوبی تغییر موقعیت قرار دادن تصویر می دهد یا خیر.
و در آخر منو ها را بررسی کنید تغییرات ایجاد کنید و دکمه برگشت را بزنید ببینید آیا دوربین با سرعت خوبی بین منو ها گذر می کند و نحونه پاسخگویی آن به تغییرات شما چگونه است.
پورت ها، رم مموری و باتری
اگر رم دارید حتما آن را جای رم خریدار داخل دوربین بذارید آن را فرمت کرده و سپس چند عکس بگیرید. دوربین نباید موقع فرمت کردن به شما ارور بدهد رم را در اورده بررسی کنید و دوبراه جا بزنید تا از سلامت محفظه رم اطمینان حاصل کنید.
پورت های دوربین را ابتدا با دقت بررسی کرده و اگر خرروجی مناسب دارید از ان ها خروجی بگیرید در غیر این صورت با کابل های دوربین آن ها را تست کرده ببینید که آیا به درستی و راحتی وارد می شوند یا خیر.
برای کسانی که میخوان از دوربین برای فیلمبرداری استفاده کنند در صورتی که مانیتور مخصوص فیلمبرداری دارند حتما از پورت HDMI دوربین خروجی به مانیتور خود بگیرند تا بررسی کنند آیا دیتای تصویر به درستی منتقل می شود یا خیر، خیلی از دوربین های فیلمبرداری بخش هایی از امکانات خود را فقط در حالت ریکوردر های اکسترنال فعال میکنند در صورت داشتن ریکودر اسکترنال حتما بررسی کنید که آیا می توانید از ان امکانات ضبط استفاده کنید یا خیر.
به بخش باتری دوربین با دقت نگاه کنید، اگر دوربین عمر بیش از سه سال دارد احتمالا ظرفیت باتری اصلی آن زیر 50 درصد رسیده است به پایانه های اتصال باتری نگاه کنید که آیا خوردگی دارند یا خیر چرا که میتواند نشانه ورود رطوبت به مخزن باتری باشد.
به اینکه آیا درب باتری در هنگام بستن برآمدگی دارد یا خیر توجه کنید و باتری را چند بار باز و بسته کنید وج جا بزنید تا از سلامت آن اطمینان حاصل کنید.
پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: فریدریش ویلهلم مورنائو، معمار احساس در سینما
نتیجه گیری
در آخر بعد از همه بررسی ها، در صورتی که از عملکرد دوربین رضایت داشید قیمت را با قیمت های معمول قیاس کن اگر خیلی ارزان بود شک کن و دلیلش را بپرس. در تست دوربین دست دوم عجله نکن اگر فروشنده اجازه ببرسی نمی دهد به راحتی منصرف شو.
از روی هیجان یا علاقه دوربین دست دوم نخر، در جای تاریک مثل پارکینگ برای خرید دوربین قرار نذار حتما با خودت نور ریز ببر، اگر رم و لنز مناسب آن دوربین را داری همراه خودت ببر و از آن ها استفاده کن اگر نداری و دوربین را با لنز میخری حتما اول لنز را منظر اپتیکی بررسی کن سپس به سراغ دوربین برو. با همه این توضیحات اگر دوربین مناسبی پیدا کردید و سالم بود احتمالا تا مدت زیادی برای شما کار خواهد کرد.
